**एनपीएस वात्सल्य ** ही भारत सरकारने मुलांसाठी रचलेली एक विशेष नॅशनल पेन्शन सिस्टीम (एनपीएस) योजना आहे. ही योजना आपल्या मुलाच्या जन्मापासून गुंतवणूक सुरू करण्याची परवानगी देते, ज्यामुळे सेक्शन 80C अंतर्गत कर लाभांसह दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करता येते.
आपल्या मुलासाठी एनपीएस वात्सल्य का निवडावे?
- सरकारमान्य सुरक्षा: PFRDA द्वारे नियमित, सुरक्षित आणि विश्वासार्ह
- लवकर सुरुवातीचा फायदा: जन्मापासून (0-18 वर्षे) खाते उघडा
- कर कार्यक्षमता: EEE (एक्झेंप्ट-एक्झेंप्ट-एक्झेंप्ट) कर स्थिती, 80C अंतर्गत ₹1.5 लाख वजावट
- लवचिक गुंतवणूक: 11 पेन्शन फंड व्यवस्थापकांमधून निवडा
- कमी खर्चात गुंतवणूक: फक्त ₹1,000 प्रतिवर्ष सुरू करा
- उठावणीची लवचिकता: शिक्षण/वैद्यकीय गरजांसाठी आंशिक उठावणी परवानगी
एनपीएस वात्सल्य ची मुख्य वैशिष्ट्ये
गुंतवणूक पर्याय
-
मालमत्ता वाटप पर्याय:
- इक्विटी (75% पर्यंत)
- कॉर्पोरेट बाँड (100% पर्यंत)
- सरकारी सिक्युरिटीज (100% पर्यंत)
- पर्यायी मालमत्ता (5% पर्यंत)
-
गुंतवणूक मोड:
- ऑटो चॉईस: सेट-आणि-विसरा पर्याय (आक्रमक/मध्यम/सवलत)
- सक्रिय निवड: आपल्या मालमत्ता वाटपाची सानुकूलित करा
योगदान नियम
- किमान ₹1,000 वार्षिक योगदान
- वरची गुंतवणूक मर्यादा नाही
- लवचिक पेमेंट वारंवारता (मासिक/तिमाही/वार्षिक)
पेन्शन फंड व्यवस्थापक
11 PFRDA-मान्य फंड व्यवस्थापकांमधून निवडा:
- SBI पेन्शन फंड
- LIC पेन्शन फंड
- UTI पेन्शन फंड
- HDFC पेन्शन व्यवस्थापन
- ICICI प्रुडेन्शियल पेन्शन फंड
- कोटक महिंद्रा पेन्शन फंड
- आदित्य बिर्ला सनलाइफ पेन्शन
- टाटा पेन्शन व्यवस्थापन
- मॅक्स लाइफ पेन्शन फंड
- अॅक्सिस पेन्शन फंड
- DSP पेन्शन फंड व्यवस्थापक
NRI/OCI पालकांसाठी विशेष फायदे
- NRI/OCI पालक भारतीय नागरिक मुलांसाठी खाती उघडू शकतात
- व्यवहारांसाठी NRE/NRO बँक खाते आवश्यक
- नॉन-रेसिडेंट पालकांसाठी वेगळी अर्ज प्रक्रिया
18 वर्षांपूर्वी उठावणीचे नियम
- 3 वर्षांनंतर 25% उठावणी परवानगी:
- मुलाचे शिक्षण
- वैद्यकीय आणीबाणी
- अपंगत्व गरजा
- मूल 18 वर्षांचे होईपर्यंत कमाल 3 उठावण्या
- कोर्पस ₹2.5 लाख किंवा कमी असल्यास संपूर्ण उठावणी (कर-मुक्त)
एनपीएस वात्सल्य शुल्क रचना
| सेवा प्रदाता | शुल्क प्रकार | रक्कम |
|---|---|---|
| पॉइंट ऑफ प्रेझेन्स (POP) | खाते उघडणे | ₹200-400 |
| व्यवहार शुल्क | योगदानाच्या 0.5% (किमान ₹30) | |
| CRA | वार्षिक देखभाल | ₹57-69 |
| पेन्शन फंड | व्यवस्थापन शुल्क | 0.0467%-0.09% |
वरील तुलना सारणीमध्ये पूर्ण शुल्क तपशील उपलब्ध
एनपीएस वात्सल्य खाते कसे उघडावे
- कागदपत्रे: मुलाचा जन्म दाखला आणि पालकाचा KYC सादर करा
- PRAN वाटप: कायम सेवानिवृत्ती खाता क्रमांक (PRAN) मिळवा
- प्रारंभिक योगदान: पहिली गुंतवणूक करा (किमान ₹500)
- खाते व्यवस्थापन: ऑनलाइन पोर्टलद्वारे वाढीचा मागोवा घ्या
विचारात घ्यावयाच्या इतर मुलांसाठीच्या गुंतवणूक पर्याय
एनपीएस वात्सल्य निवृत्ती नियोजनासाठी उत्कृष्ट असताना, हे पूरक पर्याय विचारात घ्या:
- सुकन्या समृद्धी योजना - मुलीसाठी बचत योजना
- मुलांसाठी PPF - 15-वर्षांची कर-मुक्त बचत
- मुलांसाठी म्युच्युअल फंड SIP - इक्विटी वाढीची संधी
- मुलासाठी विमा योजना - संरक्षण + बचत
- मुलांसाठी गोल्ड बाँड - महागाईला मात देणारी मालमत्ता
लवकर सुरू करा, हुशारीने गुंतवणूक करा
एनपीएस वात्सल्य आपल्या मुलाच्या निवृत्तीची सुरक्षितता करताना आज कर बचत करण्याचा दुहेरी फायदा देते. चक्रवाढ व्याजाच्या सामर्थ्यामुळे, लहान नियमित गुंतवणुकीतूनही मोठा निवृत्ती कोर्पस निर्माण करता येतो.
आपल्या मुलासाठी एनपीएस परताव्याची गणना करा
Frequently Asked Questions
आजी-आजोबा एनपीएस वात्सल्य खाते उघडू शकतात का?
होय, कोणताही कायदेशीर पालक खाते उघडू शकतो.
मूल 18 वर्षांचे झाल्यावर काय होते?
खाते नियमित एनपीएस मध्ये रूपांतरित होते, मुलाला नियंत्रण मिळते.
परतावा हमी आहे का?
नाही, परतावा बाजाराच्या कामगिरीवर अवलंबून असतो.
मुलांसाठीच्या एफडीशी याची तुलना कशी?
दीर्घकालीन वाढीची जास्त संधी पण बाजाराच्या जोखमीसह.
एनपीएस वात्सल्य खाते उघडण्यासाठी बँक खाते आवश्यक आहे का?
भारतीय रहिवाशांसाठी मायनरचे बँक खाते किंवा मायनरसह संयुक्त खाते तपशील खाते उघडण्यासाठी अनिवार्य नाहीत, परंतु 18 वर्षांपूर्वी आंशिक उठावणी किंवा एक्झिटच्या वेळी आवश्यक असतील. नॉन-रेसिडेंट्ससाठी NRE किंवा NRO खात्याचे तपशील अनिवार्य आहेत.
